Helpwch ni i Achub Coed a Dolydd Leadbrook – unwaith eto!

Cafodd ffordd newydd arfaethedig oedd yn cael ei hadnabod fel y ‘Llwybr Coch’ ei chanslo yn 2023 ar ôl i Lywodraeth Cymru gefnogi argymhelliad gan y Panel Adolygu Ffyrdd yn 2023 a benderfynodd ei bod yn anghynaliadwy, nad oedd modd ei chyfiawnhau a’i bod yn niweidiol. Dyma pam ein bod ni wedi ein synnu a’n siomi cymaint o’i gweld yn ailymddangos mewn cynllun drafft newydd. Mae Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol drafft Gogledd Cymru yn destun ymgynghoriad tan Ebrill 14eg a mae'r awduron yn awyddus i glywed eich barn chi. Mae angen i chi ddweud wrthyn nhw bod y Llwybr Coch yn ddewis anghywir o hyd.

Byddai’r prosiect priffordd 13km hwn yng Ngogledd Ddwyrain Cymru (Coridor yr A494 / A55 / Sir y Fflint) yn dinistrio coetiroedd hynafol, dolydd blodau gwyllt a gwrychoedd canrifoedd oed, a hefyd yn peryglu rhywogaethau fel dyfrgwn, ystlumod, tylluanod gwynion a moch daear. Rhaid gwarchod y cynefinoedd bywyd gwyllt cwbl unigryw yma. Mae byd natur yn hanfodol i’n hiechyd a’n lles ni ac mae cenedlaethau’r dyfodol yn dibynnu ar y penderfyniadau rydyn ni'n eu gwneud heddiw. Mae'r Llwybr Coch yn brosiect anghywir yn y lle anghywir.

Ewch ati i e-weithredu heddiw i anfon eich ymateb i'r ymgynghoriad. Drwy ychwanegu eich barn eich hun, gallwn fod yn gwbl glir. Nid ydym eisiau gweld y Llwybr Coch!

Pa fywyd gwyllt fyddai'n cael ei effeithio gan y Llwybr Coch?

Byddai’r ffordd ddeuol 13 km yn torri drwy goetir hynafol Leadbrook gan gynnwys cynefin coetir gwlyb prin iawn. Coetiroedd hynafol yw’r rhai sydd heb eu clirio ers canrifoedd, wedi’u dosbarthu gan Lywodraeth Cymru fel “cynefin cwbl unigryw”. Byddai dolydd blodau gwyllt a gwrychoedd canrifoedd oed yn cael eu dinistrio hefyd, yn ogystal â chartrefi rhywogaethau prin, fel dyfrgwn, moch daear, tylluanod gwynion ac ystlumod.

Faint fyddai'r Llwybr Coch yn ei gostio?

Yn anhygoel, mae wedi dod i’r amlwg y byddai disgwyl i gonsortiwm o chwe awdurdod lleol yng Ngogledd Cymru sydd wedi rhoi’r Llwybr Coch yn ôl yn eu Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol drafft ar gyfer Gogledd Cymru dalu am y Llwybr Coch, er mai dim ond un o’r chwe awdurdod lleol fyddai’r prosiect £507m yn ei effeithio.

Mae’r gost a amcangyfrifir wedi mynd allan o reolaeth eisoes - amcangyfrifodd diweddariad cyllideb diwethaf y Llywodraeth yn 2019 bod cost y Llwybr Coch yn £300m. Pe bai'r Llwybr Coch yn mynd yn ei flaen nawr, byddai'r gost yn gyfanswm syfrdanol o £507m, sef cynnydd o £207m neu 70%! Mae’n debyg bod y symiau enfawr hyn hyd yn oed yn amcangyfrif rhy isel, oherwydd, er enghraifft, nid ydynt yn cynnwys y gost rheoli traffig enfawr o gadw’r ffordd bresennol yn agored i draffig dros gyfnod y rhaglen adeiladu o 3 blynedd, a fydd yn tarfu llawer iawn. Amcangyfrifir y gallai’r ffordd ddeuol 13km hon gostio tua £1770 i bob cartref yng Ngogledd Cymru!

Byddai’r Llwybr Coch angen swm a amcangyfrifir sy’n cyfateb i 33% o holl gyllideb flynyddol gyfunol consortiwm Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru gan awdurdodau lleol sy’n cynnwys Ynys Môn, Gwynedd, Bwrdeistref Sirol Conwy, Sir Ddinbych a Bwrdeistref Sirol Wrecsam i gefnogi adeiladu’r prosiect sengl hwn yn Sir y Fflint!

Allai mesurau eraill leihau’r tagfeydd yn y cyffiniau?

Byddai cyfuniad o well trafnidiaeth gyhoeddus a chefnogaeth ar gyfer teithio llesol, ynghyd â gwelliannau “ar-lein” i’r rhwydwaith priffyrdd presennol, a datrysiadau SMART (er enghraifft, cyngor traffig ac arwyddion amser real o bell) yn lleihau unrhyw dagfeydd yn yr ardal yn sylweddol iawn. Bydd newidiadau demograffig yng Ngogledd Cymru, y cynnydd dramatig mewn gweithio o gartref, a’r gostyngiadau mawr diweddar mewn twristiaeth mewn ceir yng Ngogledd Cymru yn lleihau ymhellach yr angen am ffordd ddeuol y Llwybr Coch.

Hefyd, mae'r cynnig hwn am adolygiad yn mynd yn groes i gylch gorchwyl y Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol, sydd i fod i ganolbwyntio ar: wneud y defnydd gorau o'r seilwaith trafnidiaeth presennol; gwella mynediad i drafnidiaeth gyhoeddus, ac; annog pobl i gerdded, beicio neu fynd ar ryw fath o olwynion yn amlach; yn ogystal â bod yn gyson â Llwybr Newydd, sef Strategaeth Drafnidiaeth Cymru (ond nid yw’n gyson).

A fyddai’r Llwybr Coch yn niweidio ein brwydr ni yn erbyn newid hinsawdd?

Byddai: Mae’r amcangyfrifon o’r allyriadau carbon ychwanegol a fyddai’n deillio o adeiladu’r ffordd ddeuol newydd, ei chynnal a’i chadw, a’r cynnydd mewn traffig y byddai’n ei ddenu yn tua 263,000 o dunelli o garbon yn ystod ei hoes. Byddai’n rhaid i chi hedfan rhwng Llundain ac Efrog Newydd fwy na 300,000 o weithiau i ryddhau’r swm yma o garbon i’r atmosffer – sef bron i hanner yr holl siwrneiau sy’n cael eu gwneud mewn blwyddyn rhwng Llundain ac Efrog Newydd – i fod yn hafal i effaith y 13km arfaethedig hwn o ffordd ddeuol.